گروه مهندسی پزشکی

اطلاعیه دفاع پایان‌نامه کارشناسی ارشد

کاهش آرتیفکت حرکتی و بهبود تصاویر توموگرافی کامپیوتری با پرتو مخروطی

ارائه دهنده: شایسته فرهادی تبار

زمان: 26/7/1402                                      ساعت: 10 صبح                           مکان: ساختمان فرشچیان کلاس 111

استاد راهنما: دکتر رسول باغبانی                       مرتبه علمی: استادیار            دانشگاه: دانشگاه صنعتی همدان

استاد راهنما: دکتر حسن بشیری                        مرتبه علمی: استادیار            دانشگاه: دانشگاه صنعتی همدان

استاد مشاور: دکتر فاطمه سالمی                         مرتبه علمی: دانشیار       دانشگاه: دانشگاه علوم پزشکی همدان

استاد داور داخلی: دکتر محمدرضا رضائیان         مرتبه علمی: استادیار            دانشگاه: دانشگاه صنعتی همدان

استاد داور خارجی: دکتر حمیدرضا شاه­دوستی    مرتبه علمی: دانشیار            دانشگاه: دانشگاه صنعتی همدان

چکیده:

با افزایش عمل­های فک­ودندان بویژه کاشت ایمپنلت­، نیاز به تصویربرداری از طریق دستگاهCBCT افزایش یافته­است. برای تشخیص صحیح پزشکان در این زمینه، وجود تصاویر با کیفیت از اهمیت بالایی برخوردار است. گاهی در اثر حرکات ارادی و غیر ارادی بیمار، این تصاویر دارای آرتیفکت حرکتی میگردند. در این موارد برای تشخیص و درمان صحیح، باید مجددا تصویربرداری تکرار گردد. تصویربرداری مجدد سبب دریافت دوز بالاتری از پرتو ایکس در بدن بیمار میگردد. برای رفع آرتیفکت ایجادشده و عدم نیاز به تصویربرداری مجدد، معمولا از طریق الگوریتم­ها و فیلترهایی کیفیت تصویر افزایش می­یابد و نیاز به تصویربرداری مجدد از بین میرود.

 در جهت شناخت این الگوریتم­ها و فیلترها ابتدا مقالات منتشر شده مورد بررسی قرار گرفتند. براساس یافته­های موجود در این زمینه، به بهبود تصاویر دارای آرتیفکت حرکتی در سه مرحله پرداخته میشود. در مرحله پیش­پردازش روشنایی تصویر و وضوح لبه­ها افزایش و نویز در تصویر کاهش می­یابد. در مرحله پردازش میانی بازسازی تصویر تا رسیدن به همگرایی و کاهش خطای تصویر به­میزان معینی ادامه می­یابد. سپس در مرحله پردازش نهایی، تصویر بهبود یافته در مراحل قبل، از طریق تبدیل رادون به سینوگرام تبدیل میگردد و آرتیفکت­های حرکتی باقی­مانده بر روی سینوگرام مشخص میگردند و به روش درونیابی بر مبنای نزدیک­ترین همسایگی تا حدودی رفع میگردند اما در این مرحله تصویر دارای مقداری نویز میگردد. برای رفع این نویز، فیلتر Ram-Lak بر تصویر اعمال گشته و نویزهای ایجادشده تا حدود زیادی از بین میروند و تصویری با کیفیت ایجاد میگردد. این مرحله تبدیل رادون فیلترشده نامیده میشود. در انتها عملیات معکوس تبدیل رادون فیلترشده اجرا میگردد و تصاویر به حوزه مکان فرستاده میشوند و از طریق نرم­افزارهای خاصی برای پزشکان قابل مشاهده میگردند.

با بکارگیری این روش شاخص شباهت ساختاری در تصاویر به­ 89/0 و نسبت سیگنال به نویز هم به 66/15 ارتقاء می­یابد که این مقادیر نسبت به ­پژوهش­های مشابه در این زمینه، مقادیر قابل قبولی میباشند.

کلیدواژه­ها:

توموگرافی کامپیوتری با پرتو مخروطی، آرتیفکت حرکتی، الگوریتمME/MC، الگوریتم FDK، تبدیل رادون

​​​​​​​